Het klimaatakkoord van Parijs dwingt de wereld om de CO2-uitstoot zodanig te verminderen dat de aarde deze eeuw hooguit 2 graden opwarmt. Betekent dit een ban op fossiele brandstoffen? En wat betekent dit voor energiebedrijven?
Het mondiale klimaatakkoord, dat medio december in Parijs werd gesloten, wordt aanstaande vrijdag geratificeerd in New York. Minstens 55 partijen, waaronder grootmachten als China en de VS, zullen het akkoord officieel ondertekenen. Nederland zal dit doen namens de EU. Het akkoord bevat afspraken om de CO2-uitstoot zodanig te beperken dat de opwarming van de aarde beperkt blijft tot hooguit 2 graden. ‘Het akkoord betekent het begin van het einde van fossiele brandstoffen,’ schreef NRC-journalist Paul Luttikhuis. Hij meldde dat ook op Energy Drive, een congres in Rotterdam dat afgelopen dinsdag werd georganiseerd door NRC Handelsblad. Kernvraag was: wat betekent het klimaatakkoord van Parijs voor de energietransitie?
Hoopgevende berichten
Luttikhuis ziet de laatste tijd hoopgevende berichten over inspanningen om de CO2-uitstoot te verminderen. Bedrijven zoals Unilever, DSM en Akzo Nobel zijn hier al mee bezig. Maar ook Tata Steel onderzoekt een methode om minder energie te gebruiken voor het produceren van staal. ‘Deze bedrijven hebben de weg naar minder CO2-emissies allang ingeslagen. Het klimaatakkoord vormt slechts een weerslag daarvan.’ Luttikhuis wijst ook op het bericht dat het Verenigd Koninkrijk sinds kort meer elektriciteit uit duurzame bronnen haalt dan uit kolen. Hij heeft echter ook kritiek op het akkoord. ‘In het akkoord wordt niet gesproken over een hogere prijs voor CO2.’ Dat is wel nodig om de elektriciteitssector en de zware industrie over te laten schakelen op CO2-arme bronnen.
Succes van klimaattop
Na het mislukken van de klimaattop in Kopenhagen in 2009 zat het klimaatoverleg vast. Toch werd de top in Parijs tegen de verwachting in een succes, vertelt klimaatgezant Michiel Rentenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens Rentenaar kwam dat door bilateraal overleg tussen China en de VS, maar ook door het inzicht dat de economie kan groeien bij een dalende CO2-uitstoot. ‘Deze ontkoppeling speelt zich wereldwijd pas de laatste drie jaar af,’ zegt Kitty van der Heijden, directeur Europa van het World Resources Institute. Volgens haar moet er meer gebeuren dan de nationale plannen beogen om de opwarming te beperken. ‘Vooral met energiebesparing en duurzame energie valt veel winst te boeken. Energiebesparing is essentieel voor een opwarming tot 1 ,5 graad.’
‘We moeten af van kolen’
Volgens Van der Heijden begrijpt slechts 10 procent van de mensen wat het klimaatakkoord betekent. ‘Ook bedrijven nemen het nog niet serieus, want na Parijs daalde de CO2-prijs van 8 naar 5 euro per ton CO2. We hebben nog maar vijf jaar om ervoor te zorgen dat de doelstellingen uit het klimaatakkoord worden gehaald. We moeten komende jaren af van kolen, die vooral in Azië veel worden gebruikt. Het Verenigd Koninkrijk gebruikt nu evenveel kolen als in 1860. De Britten lijken erin te slagen om kolen af te bouwen. Dit moet ook gebeuren voor andere fossiele brandstoffen.’ Nederland moet volgens Van der Heijden niet pas in 2023, maar al in 2018 beslissen over maatregelen voor de lange termijn om de opwarming te beperken tot 1,5 graad.
Parijs duidelijk signaal
‘Parijs verandert alles’, zegt Jeremy Legget, oprichter van het Britse Carbon Tracker, die de kapitaalmarkt helpt om te verduurzamen. Volgens hem vormt het klimaatakkoord een duidelijk signaal om de energiemarkt klimaatneutraal te maken. Volgens hem moet de CO2-uitstoot rond 2060 naar nul moet zijn gebracht. Hij acht dat haalbaar, want in veertig jaar kan veel veranderen, zegt Leggett. Zo is de prijs van zonnestroom en veertig jaar gedaald van 101 dollar naar 0,61 dollar per kWh. Zonnestroom is sinds vorig jaar goedkoper dan elektriciteit uit fossiele bronnen, zo blijkt uit een grafiek die hij toont. Volgens Leggett verliezen niet alleen energiebedrijven maar ook banken geld, door te blijven investeren in fossiele energie. Het roer moet om, aldus Legget. Zijn verhaal lijkt niet aan dovemansoren besteed. Meer dan vijftig bedrijven hebben al beloofd om alle energie uit duurzame bronnen te halen. Volgens hem zijn flexibele bedrijven in het voordeel, omdat ze snel kunnen reageren op de veranderingen die de energietransitie met zich meebrengt.
Waarschuwing aan Shell
Legget’s verhaal vormt een impliciete waarschuwing aan bedrijven zoals Shell, waarvan enkele medewerkers aanwezig zijn op het congres. ‘Shell heeft haar kolentak verkocht en richt zich op aardgas. Dat zal een belangrijke rol blijven spelen, eventueel in combinatie met waterstof,’ zegt Ewald Breunesse, manager energietransities bij Shell. Volgens Breunesse blijft Shell een handelsbedrijf, dat aanbod en vraag verbindt. Zolang er vraag blijft naar gas zal Shell dat blijven leveren. Dat lijkt veel op de boodschap die Shell’s ceo Ben van Beurden onlangs verkondigde.
‘Onzichtbare’ transitie
Shell merkt wel dat klanten vragen om hun CO2-voetafdruk te verminderen, voegt Breunesse toe. ‘In de zakelijke markt vragen klanten wel degelijk om hun CO2-uitstoot te verminderen. Sommigen willen CO2-neutraal worden. Dat is een stuk van de ‘onzichtbare’ energietransitie. Dat vertaalt zich in een andere wijze van transport en logistiek. Bij de industrie is dit lastig, zeker als het gaat om proceswarmte. Dat vereist meestal hoogwaardige warmte, waarvoor aardgas nodig blijft.’
Schone energie?
Een ommezwaai bij Shell lijkt niet aan de orde. Toch wordt er achter de schermen flink nagedacht om fossiele energie ‘groen’ te maken. Volgens Pieter Kapteijn, voormalig Shell-medewerker en mede-oprichter van Trigen Energy Projects Development, is het mogelijk om schone energie te maken uit olie en gas. Volgens Kapteijn zijn olie- en gasbedrijven nodig voor de energietransitie. Dat is een nieuw, optimistisch geluid uit de fossiele sector, die Jeremy Leggett in de praktijk nog niet is tegengekomen. ‘Ik zie nog geen olie- en gasbedrijven die inspelen op de energietransitie.’
Bron: Ensoc, 20-apr-16
Hoopgevende berichten
Luttikhuis ziet de laatste tijd hoopgevende berichten over inspanningen om de CO2-uitstoot te verminderen. Bedrijven zoals Unilever, DSM en Akzo Nobel zijn hier al mee bezig. Maar ook Tata Steel onderzoekt een methode om minder energie te gebruiken voor het produceren van staal. ‘Deze bedrijven hebben de weg naar minder CO2-emissies allang ingeslagen. Het klimaatakkoord vormt slechts een weerslag daarvan.’ Luttikhuis wijst ook op het bericht dat het Verenigd Koninkrijk sinds kort meer elektriciteit uit duurzame bronnen haalt dan uit kolen. Hij heeft echter ook kritiek op het akkoord. ‘In het akkoord wordt niet gesproken over een hogere prijs voor CO2.’ Dat is wel nodig om de elektriciteitssector en de zware industrie over te laten schakelen op CO2-arme bronnen.
Succes van klimaattop
Na het mislukken van de klimaattop in Kopenhagen in 2009 zat het klimaatoverleg vast. Toch werd de top in Parijs tegen de verwachting in een succes, vertelt klimaatgezant Michiel Rentenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Volgens Rentenaar kwam dat door bilateraal overleg tussen China en de VS, maar ook door het inzicht dat de economie kan groeien bij een dalende CO2-uitstoot. ‘Deze ontkoppeling speelt zich wereldwijd pas de laatste drie jaar af,’ zegt Kitty van der Heijden, directeur Europa van het World Resources Institute. Volgens haar moet er meer gebeuren dan de nationale plannen beogen om de opwarming te beperken. ‘Vooral met energiebesparing en duurzame energie valt veel winst te boeken. Energiebesparing is essentieel voor een opwarming tot 1 ,5 graad.’
‘We moeten af van kolen’
Volgens Van der Heijden begrijpt slechts 10 procent van de mensen wat het klimaatakkoord betekent. ‘Ook bedrijven nemen het nog niet serieus, want na Parijs daalde de CO2-prijs van 8 naar 5 euro per ton CO2. We hebben nog maar vijf jaar om ervoor te zorgen dat de doelstellingen uit het klimaatakkoord worden gehaald. We moeten komende jaren af van kolen, die vooral in Azië veel worden gebruikt. Het Verenigd Koninkrijk gebruikt nu evenveel kolen als in 1860. De Britten lijken erin te slagen om kolen af te bouwen. Dit moet ook gebeuren voor andere fossiele brandstoffen.’ Nederland moet volgens Van der Heijden niet pas in 2023, maar al in 2018 beslissen over maatregelen voor de lange termijn om de opwarming te beperken tot 1,5 graad.
Parijs duidelijk signaal
‘Parijs verandert alles’, zegt Jeremy Legget, oprichter van het Britse Carbon Tracker, die de kapitaalmarkt helpt om te verduurzamen. Volgens hem vormt het klimaatakkoord een duidelijk signaal om de energiemarkt klimaatneutraal te maken. Volgens hem moet de CO2-uitstoot rond 2060 naar nul moet zijn gebracht. Hij acht dat haalbaar, want in veertig jaar kan veel veranderen, zegt Leggett. Zo is de prijs van zonnestroom en veertig jaar gedaald van 101 dollar naar 0,61 dollar per kWh. Zonnestroom is sinds vorig jaar goedkoper dan elektriciteit uit fossiele bronnen, zo blijkt uit een grafiek die hij toont. Volgens Leggett verliezen niet alleen energiebedrijven maar ook banken geld, door te blijven investeren in fossiele energie. Het roer moet om, aldus Legget. Zijn verhaal lijkt niet aan dovemansoren besteed. Meer dan vijftig bedrijven hebben al beloofd om alle energie uit duurzame bronnen te halen. Volgens hem zijn flexibele bedrijven in het voordeel, omdat ze snel kunnen reageren op de veranderingen die de energietransitie met zich meebrengt.
Waarschuwing aan Shell
Legget’s verhaal vormt een impliciete waarschuwing aan bedrijven zoals Shell, waarvan enkele medewerkers aanwezig zijn op het congres. ‘Shell heeft haar kolentak verkocht en richt zich op aardgas. Dat zal een belangrijke rol blijven spelen, eventueel in combinatie met waterstof,’ zegt Ewald Breunesse, manager energietransities bij Shell. Volgens Breunesse blijft Shell een handelsbedrijf, dat aanbod en vraag verbindt. Zolang er vraag blijft naar gas zal Shell dat blijven leveren. Dat lijkt veel op de boodschap die Shell’s ceo Ben van Beurden onlangs verkondigde.
‘Onzichtbare’ transitie
Shell merkt wel dat klanten vragen om hun CO2-voetafdruk te verminderen, voegt Breunesse toe. ‘In de zakelijke markt vragen klanten wel degelijk om hun CO2-uitstoot te verminderen. Sommigen willen CO2-neutraal worden. Dat is een stuk van de ‘onzichtbare’ energietransitie. Dat vertaalt zich in een andere wijze van transport en logistiek. Bij de industrie is dit lastig, zeker als het gaat om proceswarmte. Dat vereist meestal hoogwaardige warmte, waarvoor aardgas nodig blijft.’
Schone energie?
Een ommezwaai bij Shell lijkt niet aan de orde. Toch wordt er achter de schermen flink nagedacht om fossiele energie ‘groen’ te maken. Volgens Pieter Kapteijn, voormalig Shell-medewerker en mede-oprichter van Trigen Energy Projects Development, is het mogelijk om schone energie te maken uit olie en gas. Volgens Kapteijn zijn olie- en gasbedrijven nodig voor de energietransitie. Dat is een nieuw, optimistisch geluid uit de fossiele sector, die Jeremy Leggett in de praktijk nog niet is tegengekomen. ‘Ik zie nog geen olie- en gasbedrijven die inspelen op de energietransitie.’
Bron: Ensoc, 20-apr-16
RSS-feed