Veel gestelde vragen bij "Zon op andermans dak"
Hieronder geven we antwoord op de meest gestelde vragen over “Zon op andermans dak”. Staat jouw vraag er niet tussen? Mail dan naar peter@Loogies.nl!
Wat is “Zon op andermans dak”?
In Nederland zijn inmiddels een flink aantal lokale energiecoöperaties opgericht. Loogies wil met Anode als partner het makkelijker maken om zelf zo’n coöperatie op te richten en lokaal energie op te wekken. U legt geld in, samen met andere mensen (crowdfunding). Daarmee wordt een zonneproject gefinancierd op het dak van uw organisatie. De energie die de zonnepanelen opwekken, wordt door uw organisatie gebruikt. De deelnemers ontvangen een vergoeding voor de productie van deze groene stroom.
Waarom “Zon op andermans dak”?
Loogies ziet natuurlijk ook dat er veel op het gebied van het lokaal opwekken van duurzame energie gebeurt en dat is geweldig. Soms blijft concreet resultaat echter uit. Vaak weten mensen niet waar ze moeten beginnen. En de enthousiastelingen die wel aan de slag gaan, komen al snel een lege subsidiepot tegen of zien door de bomen het bos niet meer. Dat hoeft echter geen obstakel te zijn. Loogies gelooft dat als burgers zich verenigen en samen met experts naar de mogelijkheden kijken, ze al snel tot oplossingen komen.
Wanneer is “Zon op andermans dak”een succes?
Is “Zon op andermans dak”alleen succesvol wanneer er veel coöperaties worden opgericht? Nee. Een enkele coöperatie kan namelijk ook al voor een enorm effect zorgen en veel duurzame oplossingen doorvoeren in jouw wijk, dorp of stad. En daar gaat het om, het effect. Concreet resultaat, daar gaan we voor!
Wat is de rol van Loogies?
Loogies helpt door mensen bij elkaar te brengen en kennis te delen. We bieden je een toolbox aan die je helpt bij het opzetten van een coöperatie en het werven van leden. Denk hierbij aan voorbeeld statuten, een lokaal marketingplan, etc. We helpen je bij het werven van leden en begeleiden je actief bij alles wat je op je pad tegenkomt. Waar we zelf de expertise niet in huis hebben, brengen we je in contact met betrouwbare experts. Jij moet samen met jouw team de kar trekken, wij ondersteunen je waar nodig. Kortom, alles wat je nodig hebt om dit goed aan te pakken.
Wat is het doel van een coöperatie?
Als coöperatie bepaal je je eigen doelen. Als je deelneemt aan “Zon op andermans dak” moet één van die doelen zijn het opwekken van duurzame energie met behulp van zonnepanelen. Wil je daarnaast als coöperatie ook aan de slag met bijvoorbeeld energie besparen of andere vormen van duurzame energie, dan juichen we dat alleen maar toe.
Wat zijn de juridische voordelen van de organisatievorm coöperatie?
Een coöperatie is een transparante organisatievorm. Het is een organisatie van, voor en door de leden. De zeggenschap ligt dus ook bij de leden en iedereen deelt in de winst. Deze winst kan bijvoorbeeld geïnvesteerd worden in duurzame projecten.
Wat is het verdienmodel van een coöperatie?
We vertrouwen erop dat er genoeg mensen zijn die vrijwillig een steentje willen bijdragen aan de verduurzaming van hun eigen leefomgeving. Er is dus geen financiële vergoeding vanuit Loogies voor het oprichten van een coöperatie. Het verdienmodel van een coöperatie kun je op verschillende manieren inrichten, je kunt bijvoorbeeld denken aan een bijdrage van de leden, een vergoeding van de energieleverancier, sponsoren, subsidies, etc. Hoe het er precies uit zal zien, heeft te maken met de doelstellingen van de coöperatie en de projecten die de coöperatie wil uitvoeren. Samen bekijken we hoe je het verdienmodel voor jouw coöperatie het beste in kunt richten.
Hoe zit de samenwerking met Anode in elkaar?
Anode wil net als Loogies het opwekken van lokale duurzame energie in Nederland stimuleren. Hun wens is dat al hun klanten net zoveel energie opwekken als ze verbruiken. Daar zijn we het bij Loogies helemaal mee eens en daarom zijn zij onze partner in “Zon op andermans dak”. Anode werkt al succesvol samen met bestaande coöperaties en wil deze ervaring graag delen. Zij financiert de persoonlijke ondersteuning die Loogies aan coöperaties biedt en het platform en de tools die hiervoor worden opgezet.
Wat biedt Anode aan de coöperatie?
Anode heeft inmiddels veel ervaring met het administreren van bestaande coöperaties. Anode ontzorgt de coöperaties binnen “Zon op andermans dak”door de administratie voor hen te verzorgen. Dat betekent dat leden die energie willen gaan afnemen van de coöperatie, klant worden bij Greenchoice. Op deze manier steunen ze hun coöperatie. Coöperaties die hun administratie laten verzorgen door Anode ontvangen hiervoor namelijk een vergoeding per klant. Dat kan de coöperatie weer investeren in lokale duurzame initiatieven. Hoe groter jouw coöperatie, hoe hoger de vergoeding die je ontvangt.
Kan elke coöperatie (i.o.) meedoen met “Zon op andermans dak”?
Nee. Voor “Zon op andermans dak” zijn we op zoek naar coöperaties die een samenwerking aan willen gaan met Anode en een lokaal zonne-energie project op willen zetten waarmee zij zelf energie op gaan wekken.
Waarom alleen zonne-energie projecten in “Zon op andermans dak”?
Als coöperatie kan je je natuurlijk op allerlei manieren inzetten voor duurzaamheid en lokaal energie opwekken (zon, wind, warmte, biomassa, etc.) Om je goed te kunnen begeleiden hebben we als Loogies een keuze gemaakt. Door ons alleen te richten op projecten die energie opwekken met behulp van zonne-energie, kunnen we de specifieke kennis en ervaring met je delen die hierbij een rol spelen.
Hoeveel tijd gaat het me kosten als ik meedoe?
Een coöperatie opzetten en deze organisatie verder opbouwen, kost tijd en vergt een commitment voor de lange termijn. Uiteraard doe je dit niet alleen, je verzamelt mensen om je heen die dit samen met jou uitvoeren. Ga voor de begin periode van 3 maanden in ieder geval uit van 2 dagdelen (avonden) per week. Als de organisatie staat en meer mensen zich aansluiten en actief gaan bijdragen aan de coöperatie, zal dit met de tijd minder worden.
Wat als ik ga verhuizen?
Het grote voordeel van investeren in zonne-energie via een coöperatie is dat de zonne-energie met u mee verhuist. De panelen blijven gewoon op het dak van gebouw liggen en u blijft profiteren van de opbrengst. Waar u ook gaat wonen in Nederland. Het enige wat u moet doen is uw adres tijdig wijzigen bij de coöperatie.
1. Hoe werkt het in de praktijk
a) Eigen verbruik en coöperatie
Deelnemers van een coöperatie ontvangen op twee manieren een financiële opbrengst: ten
eerste een korting op de energiebelasting via de eigen energienota en ten tweede een
uitbetaling van het rendement door de coöperatie.
b) Deelnemen volgens Postcoderoos
In 2013 is binnen de SER een Energie Akkoord gesloten tussen overheid en een groot aantal
maatschappelijke organisaties. Voor Zon op Nederland is het belangrijkste dat deelnemers aan
collectieve zonneprojecten hier (onder voorwaarden) financieel voordeel bij hebben.
Coöperaties en verenigingen van eigenaren die collectief duurzame energie opwekken, krijgen
een verlaagd tarief van de energiebelasting. Dit bestaat uit een korting van 9.0 cent op de
energiebelasting van de eerste schijf (tot maximaal 10.000 kWh). Deze korting wordt voor 15 jaar
gegarandeerd door de overheid (motie Jesse Klaver, nov 2014). Op die 9.0 ct. komt nog 21%
btw, dus samen is het goed voor 10,9 cent per kWh die je zelf opwekt.
Inwoners (particulieren en bedrijven) die binnen de ‘postcoderoos’ wonen van de zonne-energie
installatie kunnen deelnemen. De postcoderoos bestaat uit de viercijferige postcode van de
locatie plus direct aangrenzende postcodegebieden.
c) Beperkte voorwaarden deelname
Deelnemers kunnen zowel particulieren als bedrijven zijn. Zolang de door individuele deelnemers
opgewekte energie maar niet boven het eigen energieverbruik ligt. Daarnaast is er nog een beperking voor bedrijven en andere organisaties: zij mogen niet meer dan 20% van het opbrengstrecht binnen de coöperatie hebben.
d) Keuze van energieleverancier
De deelnemers krijgen de energiebelastingkorting voor de door hen opgewekte energie verrekend met hun eigen energierekening. Momenteel zijn de enige energieleveranciers die uitvoering willen geven aan deze regeling: Greenchoice, Eneco, Qurrent, Anode (via lokale partners) en DE Unie (idem).
Daarbij moet opgemerkt worden, dat Greenchoice op dit moment een aantrekkelijke regeling voor de coöperatie biedt. Enerzijds door een bonus van € 35,- per jaar per klant (bij afname gas en stroom). Anderzijds geeft Greenchoice een aanmerkelijk hogere vergoeding voor de opgewekte stroom bij een Kleinverbruik aansluiting (tot 250 zonnepanelen). Dat verschil kan oplopen tot 2 ct. per kWh.
e) Financiële opbrengst
De elektriciteitsprijs voor consumenten is anno 2016 circa 22 cent per kWh. Twee derde deel van dit bedrag bestaat uit belasting, namelijk 12 cent energiebelasting en opslag duurzame energie en 4 cent btw. De netto stroomprijs is gemiddeld ‘slechts’ 6 cent (bedragen afgerond op hele centen).
Deelnemers hebben op twee manieren voordeel als ze deelnemen in een coöperatie die gebruikt
maakt van het postcoderoos-model:
i. Privé voordeel deelnemer
Voor iedere kWh die een deelnemer in een collectief project opwekt, ontvangt hij 10,89 cent korting op zijn energiebelasting (incl. btw). Dat is per paneel (260Wp = 235kWh) dus circa € 25,60 per jaar – en dat gedurende 15 jaar. In 15 jaar is dat dus samen gegarandeerd € 384,-. per paneel. De korting wordt door de energieleverancier op de jaarnota van de deelnemer afgerekend.
ii. Voordeel coöperatie
De coöperatie wekt energie op en verkoopt deze. Voor de eerste paar jaren aan Anode (daarna kan de coöperatie nieuwe overeenkomsten aangaan met andere energiebedrijven). Hier ontvangt zij een vergoeding voor. Daarnaast ontvangt de coöperatie een vergoeding voor elk lid dat ook klant is van Greenchoice. Hiertegenover staan kosten
zoals administratie, verzekering, aansluitkosten op het net en reservering voor toekomstige kosten. De positieve baten worden naar rato van deelname uitgekeerd aan de leden.
f) Prijsontwikkeling energie
Hoe de prijs zich de komende jaren ontwikkelt is niet te voorspellen. Wij houden rekening met een stabilisatie van de prijs, maar sluiten niet uit dat er alsnog een lichte stijging komt bij een wereldwijd toenemende vraag naar energie. Het is echter ook niet uitgesloten dat de eerste jaren de prijs nog iets verder zal dalen vanwege de groei van duurzame energie. Er is echter geen specialist die hier een harde voorspelling op los durft te laten.
2. Hoe doe je mee
a) Voorinschrijven
Door het aanschaffen van een opbrengstrecht wordt de deelnemer lid van de lokale coöperatie die de zonnepanelen-installatie exploiteert. Door mee te doen aan de voorinschrijving heeft de deelnemer het recht van eerste koop op het moment dat de verkoop van opbrengstrechten start.
Voorinschrijven verplicht echter niet tot aankoop. Bij het recht van eerste koop geldt dat wie het eerst komt, het eerst maalt. Ook kan in overleg worden bepaald dat een deelnemer minder panelen kan kopen dan waarvoor is ingeschreven, zodat er een groter aantal deelnemers kan meedoen. Op basis van de postcode van het huisadres van de deelnemer wordt uitgemaakt bij welke locatie de opbrengstrechten van een deelnemer gelden.
b) Inschrijven
Op het moment dat er voldoende animo is voor de projecten (70-80% voorinschrijving), gaan we het project uitvoeren. We gaan offertes aanvragen bij leveranciers, afspraken maken met de eigenaar van het gebouw en de oprichting van de coöperatie voorbereiden.
Zodra we alle kostencomponenten kennen, kunnen we de definitieve deelnameprijs per paneel vaststellen en kunnen de voorinschrijvers zich uitspreken voor wel of geen definitieve deelname.
3. Stappen tot oplevering
a) Contracten
Bij voldoende animo onder de buurtgenoten bij een project zal Loogies op naam van
de lokale coöperatie overeenkomsten sluiten met de eigenaar van het gebouw.
b) Aanbesteding installatie
Loogies ondersteunt de lokale coöperatie bij het vinden en selecteren van een geschikte leverancier. In eerste instantie wordt een RfI (Request for Information) uitgestuurd waarbij een brede selectie van landelijke en lokale leveranciers wordt benaderd. Uit praktische overwegingen worden daarna maximaal 3 installateurs benaderd voor het uitbrengen van een definitieve uitgebreide offerte. Op basis van de definitieve offertes wordt de keuze gemaakt voor de leverancier.
c) Inschrijving
Na de aanbesteding en eventuele aanpassingen van het dak, is bekend wie de leverancier gaat worden en wat de definitieve prijs van de panelen (opbrengstrechten) zal zijn. Nu kan de definitieve inschrijving volgen.
d) Lidmaatschap
Definitieve inschrijvers worden lid van de lokale Zon op (..) coöperatie en ontvangen een
ledenovereenkomst en een factuur van die coöperatie.
e) Installatie
- Er wordt een contract gesloten met de geselecteerde leverancier die de installatie gaat realiseren.
- Bij oplevering zal een tweede installateur een schouw uitvoeren.
- Er wordt een eigen aansluiting op het elektriciteitsnet aangelegd.
- Er wordt een verzekering afgesloten.
f) In gebruik name
- De installatie wordt feestelijk in gebruik genomen.
- Er wordt een verwachte opbrengstcalculatie gemaakt.
- Er wordt aan Anode (of een ander energiebedrijf) doorgegeven wie de leden zijn, van welke installatie zij gebruik maken, of zij wonen binnen de postcoderoos en op hoeveel kWh zij per jaar recht hebben.
4. Rechtsvorm
a) Rechtsvorm Coöperatie
De Loogies projecten worden georganiseerd als coöperatie met uitgesloten
aansprakelijkheid. Bij een coöperatie zijn de deelnemers eigenaar en hebben het samen voor het
zeggen. Zij kiezen uit hun midden een bestuur. Uitgesloten aansprakelijkheid wil zeggen dat
wanneer de coöperatie in financiële problemen geraakt de deelnemers niet aansprakelijk zijn in
privé voor de gevolgen (tenzij er sprake is van strafbare feiten en/of het moedwillig veroorzaken
van financiële problemen).
De coöperatie kent statuten en een huishoudelijk reglement.
i. Statuten
De coöperatie heeft basale statuten, waarin - naast het primaire doel van de coöperatie -
vooral de wettelijke regelingen staan. Dit is bewust gedaan. Als je veranderingen zou willen,
moet je anders weer naar de notaris. Je kunt alle andere zaken namelijk regelen via het Huishoudelijk Reglement.
ii. Huishoudelijk Reglement
Het Huishoudelijk Reglement (HR) wordt bij oprichting vastgesteld door het bestuur. Hiervoor
wordt gebruik gemaakt van het HR dat Zon op Nederland hiervoor heeft opgesteld. De
Algemene Leden Vergadering van de coöperatie kan vervolgens - conform de statuten - het
HR naar believen aanpassen.
b) Stemrecht en besluitvorming
Alle deelnemers hebben ongeacht de omvang van hun opbrengstrecht een even groot
stemrecht. Ten minste 1x per jaar schrijft het bestuur een algemene vergadering uit om de
jaarstukken van de coöperatie te bespreken en ter goedkeuring aan de deelnemers voor te
leggen. De leden kiezen naast het bestuur ook twee mensen voor de kascommissie; deze
controleren de financiën van de coöperatie. Om de 2 jaar wordt een nieuwe kascommissie
gekozen.
c) Bestuur
Uit de gelederen van de leden wordt een bestuur gekozen van ten minste twee personen.
d) Belasting en coöperatie
De coöperatie wordt door de Belastingdienst beschouwd als bedrijf. Dat betekent dat de
coöperatie belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting en voor de btw. De btw die de
coöperatie ontvangt dient zij af te dragen. Daar staat tegenover dat betaalde btw wordt
teruggevraagd.
De te betalen vennootschapsbelasting zal gering zijn. De afschrijftermijn van de installatie wordt zodanig gekozen dat de kosten van de coöperatie (naast ‘gewone’ uitgaven als verzekering, administratie en reservering, vooral afschrijving) vrijwel in evenwicht zijn met de opbrengsten. Hierdoor wordt boekhoudkundig (vrijwel) geen winst gemaakt worden. NB: in praktijk komt er wel degelijk jaarlijks geld beschikbaar voor de deelnemers, omdat via de afschrijving geld ‘vrij valt’ om de leningen van de deelnemers af te lossen; hierover hoeven we echter geen vennootschapsbelasting te betalen.
e) Belastingaangifte
De deelnemers worden geacht hun deelname en inkomsten uit de deelneming op te geven in Box III van de aangifte belasting. Tenzij zij een groter belang hebben dan 5% - dan vallen de inkomsten onder Box II. We zorgen er echter voor dat deze inkomsten (vanuit belastingperspectief) zo gering mogelijk blijven. De afschrijving roomt een groot deel van de eventuele winst af, zodat de belastingaanslag voor de coöperatie zo klein mogelijk blijft.
5. Overdracht opbrengstrecht
a) Verhuizen
Wanneer de deelnemer op enig moment verhuist naar een postcode buiten de postcoderoos, dan kan de deelnemer niet langer gebruik maken van de fiscale voordelen van de regeling. In dat geval kan de deelnemer zijn/haar lidmaatschap en de daaraan gekoppelde opbrengstrechten ter overname aanbieden aan de andere deelnemers. Zie verder hieronder: overname. Dit is echter geen verplichting. In dat geval blijft de deelnemer wel meedelen in de opbrengsten van de coöperatie, maar ontvangt niet langer de verrekening van 9 cent energiebelasting en btw.
b) Beëindigen deelname
anneer de deelnemer niet langer wil meedoen met het project, kan de deelnemer zijn/haar opbrengstrechten ter overname aanbieden. Daarvoor gelden dezelfde afspraken als hierboven.
c) Wachtlijst en overname
ls opbrengstrechten worden aangeboden, kunnen deze overgenomen worden door mensen die op de wachtlijsten staan. De coöperatie heeft twee soorten wachtlijsten: de eerste is voor leden die graag meer ‘panelen’ zouden willen, dan ze momenteel hebben. Zodra iemand zijn opbrengstrecht ter overname aanbiedt, zijn zij het eerst aan de beurt. De tweede wachtlijst is van aspirant-leden: buurtbewoners die graag willen meedoen zodra er plaats is. Als vergoeding voor het opbrengstrecht wordt als richtlijn de ‘restwaarde’ gevolgd (zie hieronder).
d) Restwaarde
De coöperatie stelt een restwaarde vast op basis van kostprijs, afschrijving en opbrengst. Hierdoor wordt een richtprijs vastgesteld die zowel voor de uitstappende partij als voor de nieuwkomer interessant moet zijn. Marktprijzen voor zonnepanelen kunnen echter zodanig veranderen, dat het zinvol kan zijn - in onderling overleg - een andere overnameprijs vast te stellen. De coöperatie kan er ook voor kiezen het vrijkomend opbrengstrecht intern te veilen, met vaststelling van een minimum overnameprijs.
6. Termijn / looptijd
a) Overeenkomst gebruik locatie
In een gebruiksovereenkomst tussen locatie eigenaar en coöperatie wordt vastgelegd hoe lang de coöperatie gebruik mag maken van het dak en onder welke voorwaarden. De termijn is meestal 27 jaar. Na die 27 jaar kan het contract verlengd of beëindigd worden. De voorwaarden hiervan worden in de gebruiksovereenkomst vastgelegd en zijn voor alle aspirant-leden inzichtelijk voordat ze daadwerkelijk lid worden.
b) Termijn lidmaatschap
De termijn van het lidmaatschap is onbepaald.
c) Termijn regeling verlaagd tarief
De termijn van de wettelijke Regeling Verlaagd Tarief (postcoderoosregeling) is nu 15 jaar. Deze termijn kan eventueel tussentijds verlengd worden (indien de regering hiertoe besluit), maar niet verkort. ***
Ga terug naar de begin pagina van zon op andermans dak